Het niet langer steunen van de koers van de Zwitserse frank door de centrale bank in Zürich dreunt nog overal na, niet in de laatste plaats bij de lagere overheden die hebben geleend in Zwitserse franken. In de Duitse stad Essen is bijvoorbeeld dinsdagmiddag crisisberaad. Om de winst door het renteverschil zo groot mogelijk te houden, wilde Essen geen dure verzekering voor koersverliezen, zo blijkt uit een artikel in de WAZ, een grote, regionale Duitse krant.
Ook andere steden in het toch al armlastige Ruhrgebied hebben zich misrekend, net als tal van gemeenten in Oostenrijk en Frankrijk. Ze dachten all munt te slaan uit de lage rente in Zwitserland, maar komen als ze straks de lening moeten aflossen of de balans moeten opmaken, van een koude kermis thuis.
In Nederland is er niets aan de hand, waarschijnlijk. Onder minister Gerrit Zalm van Financiën is al in 2000 een wet van kracht geworden, die in artikel 1 stelt:
Geldleningen kunnen door openbare lichamen slechts worden aangegaan of verstrekt en de nakoming van uit geldleningen voortvloeiende verplichtingen ten aanzien van de betaling van rente en aflossing kan door openbare lichamen slechts worden gegarandeerd, indien de wederzijdse betalingsverplichtingen zijn uitgedrukt in euro of in één van de nationale munteenheden van de lidstaten van de Europese Unie die deelnemen aan de Economische en Monetaire Unie.
Nederlandse gemeenten zouden omgekeerd wel kunnen profiteren van spaargeld dat is ondergebracht in Zwitserse franken. Als die hun deposito’s onmiddellijk en boetevrij zouden kunnen opeisen, zouden ze 20% meer op hun rekening gestort krijgen dan een week geleden. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten is niet op de hoogte van eventuele meevallers. De route naar dit soort speculatieve successen met eigen banktegoeden in het buitenland is intussen ook vrijwel geheel afgesneden. De lagere overheden moeten sinds eind 2013 schatkistbankieren. Met dank aan het Icesave-drama.
Frank Gersdorf 